Όχι άλλες διατροφικές συμβουλές για το Πάσχα!

Μια φορά και έναν καιρό, οι διατροφικές συμβουλές προέρχονταν από διαιτολόγους, που απευθύνονταν στο ευρύ κοινό μέσα από τηλεοράσεις, ραδιόφωνα, περιοδικά και εφημερίδες. Πλέον, η σαρωτική επέλαση του διαδικτύου το έχει καταστήσει το βασικό μέσο πληροφόρησης, μιας και ενδείκνυται για εύκολη και γρήγορη μετάδοση μηνυμάτων. Εκτός αυτού, με το πέρασμα του χρόνου, στους διαιτολόγους θα πρέπει να προσθέσουμε και πλειάδα άλλων ειδικοτήτων που αναλαμβάνουν να ενημερώσουν διατροφικά το αναγνωστικό κοινό (από αισθητικούς μέχρι βελονιστές) και κάπως έτσι γίνεται αντιληπτό ότι υπάρχει μια υπερπληροφόρηση πάνω σε διατροφικά ζητήματα.

Όταν, δε, πλησιάζει κάποια γιορτινή περίοδος ή κάποια ημέρα με ξεχωριστή – κυρίως από θρησκευτική και πολιτισμική άποψη – σημασία (π.χ. Χριστούγεννα – Πρωτοχρονιά, Τσικνοπέμπτη – Απόκριες, Πάσχα, Καθαρά Δευτέρα, κτλ) η πληροφόρηση… χτυπάει κόκκινο. Οι περιπτώσεις αυτές, όπως γνωρίζει ο καθένας, είναι άρρηκτα συνυφασμένες στην ελληνική παράδοση και νοοτροπία με κάποια συγκεκριμένα εδέσματα. Και αυτά με την σειρά τους είναι συνδεδεμένα με γλέντι (κοινώς, φαγοπότι) που δίνει

την δυνατότητα στους συμμετέχοντες να ξεφύγουν από την καθημερινή ρουτίνα και συνήθεια, και να διασκεδάσουν με φίλους και συγγενείς. Σε αυτές τις περιόδους, λοιπόν, σύσσωμη η διατροφική κοινότητα σπεύδει να επισημάνει τις «διατροφικές αμαρτίες» που ελλοχεύουν, και να προτείνει λύσεις στον αναγνώστη, ώστε να τον βοηθήσει να μην ξεστρατήσει από τον σωστό (διατροφικά) δρόμο, να μην υπερκαταναλώσει και να μην αντιμετωπίσει τα συνήθη γαστρεντερικά προβλήματα και την (ακόμα πιο συνήθη) αύξηση του σωματικού βάρους.

Περιδιαβαίνοντας κανείς σε διαδικτυακά μονοπάτια, θα πέσει πάνω σε άρθρα που υπογραμμίζουν την ισορροπία στην διατροφή και την προσοχή στην κατανάλωση! Πλέον, και ο πιο ανίδεος σε θέματα διατροφής θα έχει αντιληφθεί ότι αυτές τις επίφοβες μέρες “πρέπει” να φάει καλό πρωινό, “πρέπει” να πιει αρκετό νερό, “δεν πρέπει” να παραλείψει τα ενδιάμεσα γεύματα (που θα αποτελούνται από φρέσκα φρούτα, γιαούρτια ή φρυγανιές) ώστε να ρυθμίσει και να περιορίσει την πείνα του και να μην φάει υπερβολικά στο μεσημεριανό τραπέζι, “πρέπει” να συνοδεύει το γεύμα του με πλούσιες σαλάτες λαχανικών που δεν θα περιέχουν πολύ λάδι, “πρέπει” να προσέξει την κατανάλωση γλυκών και αλκοόλ, και διάφορα παρόμοια.

Ας σκεφτούμε, όμως, για μια στιγμή, τις συμβουλές αυτές. Δεν είναι ακριβώς ίδιες με αυτές που αφορούν στην καθημερινή μας, συνηθισμένη, διατροφή; Μάλλον ναι. Οι μέρες, όμως, στις οποίες αναφέρονται, κάθε άλλο παρά συνηθισμένες είναι! Μεσούσης, δε, της κρίσης, η ανάγκη για διασκέδαση γίνεται ακόμα πιο έντονη, σαν μηχανισμός αυτο-άμυνας απέναντι στην ψυχολογική καταπίεση που βιώνει καθημερινά ο νεοέλληνας. Με άλλα λόγια, είναι πρακτικά ανώφελο να θέσει κανείς αυστηρά όρια στην κατανάλωση τροφής τις μέρες αυτές. Γιατί είναι τόσο δύσκολο να το αντιληφθεί η διατροφική κοινότητα και οι τόσοι πολλοί εκπρόσωποί της;

Ας δούμε το ζήτημα πιο συγκεκριμένα: δεν υπάρχει ουδεμία περίπτωση για κάποιον – που περιμένει εναγωνίως τις μέρες του Πάσχα για να διασκεδάσει και να συμφάγει με τους αγαπημένους του – να στερηθεί το κοκορέτσι που μόλις βγήκε από την φωτιά, το τσιμπολόγημα από το αρνάκι που είναι σχεδόν έτοιμο και ακόμα γυρίζει πάνω στην σούβλα, τα υπέροχα εδέσματα όπως τυριά, αυγά με αλατοπίπερο, κοντοσούβλια (και τόσα άλλα κατά τόπους), το γλυκόπιοτο κρασί ή την δροσερή μπύρα που συνοδεύουν όλα αυτά, και φυσικά τα ξεχωριστά γλυκίσματα των ημερών (τσουρέκια, κουλουράκια, σοκολατένια αυγά).

Οι περισσότερες, λοιπόν, περιοριστικές συμβουλές των διαιτολόγων, όπως αυτές προαναφέρθηκαν, δείχνουν ότι ο εκάστοτε αρθρογράφος (στην προσπάθειά του να κερδίσει το «κλικ» του αναγνώστη - και αυτό δεν είναι κατακριτέο) είτε κάνει απλά μια φιλολογική παράθεση συμβουλών διατροφής, θεωρώντας ότι θα αναφέρει κάτι καινούριο που ο αναγνώστης δεν γνωρίζει, είτε ζει εκτός πραγματικότητας!

Ας είμαστε στοιχειωδώς λογικοί και ουσιωδώς ρεαλιστές: Ποιος θα αφήσει τα πασχαλινά κουλούρια ή το αφράτο τσουρέκι για να πάρει για πρωινό τα δημητριακά που τρώει ολοχρονίς; Υπάρχουν πολλοί, άραγε, που θα αδιαφορήσουν για τον μεζέ και την μπύρα κατά την διάρκεια του ψησίματος του οβελία, προκειμένου να φάνε τα καθιερωμένα φρούτα της Μεσογειακής Διατροφής; Εξάλλου, είναι οδυνηρά καταπιεστικό από ψυχολογική σκοπιά να περιοριστεί σε δυο – τρεις μπουκιές αρνί ή κατσίκι ώστε να τηρήσει τις διατροφικές επιταγές των διαιτολόγων και “να καταναλώσει άφθονη σαλάτα και πατάτες βραστές” ή να βλέπει τους συνδαιτυμόνες του να απολαμβάνουν τα σοκολατένια αυγά όπως προστάζουν οι μέρες ή τα παγωτά (αν το επιτρέπει ο καιρός), ενώ ο ίδιος θα καταπνίγει την λαχτάρα του με… λουκουμάκια και ζελέ light.

Με άλλα λόγια, σε τέτοιες περιστάσεις μπορεί να βρε την πλήρη εφαρμογή του το πιο γνωστό απόφθεγμα του Oscar Wilde: “Ο καλύτερος τρόπος ν’ αντισταθείς σε έναν πειρασμό, είναι να υποκύψεις σ’ αυτόν”. Καλό θα είναι να χαλαρώνουμε λίγο τις αντιστάσεις μας στο φαγητό και να επιτρέπουμε στον εαυτό μας την απόλαυση (ίσως και σαν ανταμοιβή για την καλή τήρηση ενός διατροφικού προγράμματος).

Όσον αφορά στην διατροφή, υπάρχουν δύο βασικές σκοπιές από τις οποίες μπορούμε να την δούμε.

Από την μία, δεν είναι το τέλος του κόσμου αν για δυο μέρες ξεφύγετε από την ισορροπημένη σας διατροφή. Από την στιγμή που θα καταναλώσετε κάποια κουλούρια ή λίγο τσουρέκι, μπορείτε να αφαιρέσετε τα πιο υγιεινά σνακ της ημέρας, ώστε να περιορίσετε την αύξηση των προσλαμβανόμενων θερμίδων. Σκεφτείτε ότι υπάρχει κόσμος που – κακώς – δεν καταναλώνει ποτέ του φρούτα ή ολικής αλέσεως δημητριακά. Εφόσον, λοιπόν, εσείς ανήκετε σε αυτούς που τα εντάσσουν τακτικά στην διατροφή τους, είναι απόλυτα βέβαιο ότι το να τα παραλείψετε αυτές τις δυο μέρες δεν θα σας προκαλέσει κανένα πρόβλημα υγείας. Το ίδιο ισχύει για κριτσινάκια, φρυγανιές με μαρμελάδα, τοστ, κρακεράκια, παξιμάδια, και ό,τι άλλο παρεμφερές λαμβάνετε ως πρόγευμα (δεκατιανό) ή απογευματινό σνακ.

Από την άλλη, αν ακολουθείτε κάποιο υποθερμιδικό πρόγραμμα διατροφής, ακόμα και αν δεν χάσετε καθόλου βάρος μέσα στην εβδομάδα του Πάσχα (όπως και των Χριστουγέννων ή της Πρωτοχρονιάς), δεν θα σας κατηγορήσει κανείς (εκτός και αν ο ίδιος ζει μέσα σε “γυάλα” και είναι τόσο συντηρητικός ώστε να απέχει από κάθε κοινωνική συναναστροφή). Η δίαιτα μπορεί να περιμένει για δυο μέρες, ή ακόμα και για μια βδομάδα… Εξάλλου, το να απολαύσετε τα παραδοσιακά φαγητά και γλυκά μπορεί να συμβάλλει θετικά στην τόνωση του ηθικού σας και να αποτελέσει ένα νέο εφαλτήριο για σωστή τήρηση του διαιτολογίου μετά τις γιορτές.

Βεβαίως, σε καμία περίπτωση όλα τα παραπάνω δεν θα πρέπει να εκληφθούν ως προτροπή για να καταναλώσει κανείς, ασύστολα, υπερβολικές ποσότητες φαγητού! Ας έχουμε υπ’ όψιν ότι οι προσελεύσεις στα εξωτερικά ιατρεία των νοσοκομείων αυξάνονται κατακόρυφα κατά τις γιορτινές μέρες, λόγω κακών διατροφικών επιλογών, και ότι το «μέτρον άριστον» καλό θα είναι να ισχύει σε κάθε έκφανση της ζωής, συμπεριλαμβανομένης της διατροφής.

 Ως εκ τούτου, όπως σε κάθε κοινωνική περίσταση, έτσι και στις γιορτινές ημέρες της Κυριακής και της Δευτέρας του Πάσχα (Δικαινησίμου) προτείνεται η – σύμφωνα με τις γευστικές προτιμήσεις του καθενός – συνετή κατανάλωση όλων των τροφίμων που συνθέτουν το γιορτινό τραπέζι, χωρίς στερήσεις, αλλά και χωρίς υπερβολές, ιδίως αν υπάρχουν διαγνωσμένα προβλήματα υγείας που απαιτούν προσοχή στις διατροφικές επιλογές. Απολαύστε, λοιπόν, τα αγαπημένα σας φαγητά με σύνεση και χωρίς στέρηση, και επιστρέψτε στο καθιερωμένο μοτίβο της ισορροπημένης διατροφής σας από την Τρίτη.

Πολλές ευχές σε όλους για Χρόνια Πολλά και Καλή ανάσταση!